اضطراب اجتماعی چیست؟ تفاونت آن با کمرویی و خجالت کشیدن

اضطراب اجتماعی شامل هراس، بی قراری و نگرانی هایی می شود که اغلب افراد در روابط خود با دیگران آن را به نوعی تجربه می کنند. بعضی از افرادی که در روابط اجتماعی خود با دیگران به مشکل برمیخورند بیان می دارند که کمرو و خجالتی هستند.

اما افرادی که کمرو و خجالتی نیستند نیز با اضطراب اجتماعی دست و پنجه نرم می کنند. بنابراین برخلاف باور خیلی از افراد، خجالتی بودن باعث ایجاد اضطراب اجتماعی نمی شود.

ریشه اضطراب اجتماعی

اضطراب اجتماعی SOCAIL ANXIETY زمانی پیش می آید که افراد احساس می کنند به دلیل رفتار و حرف های خود ممکن است مورد تمسخر دیگران قرار بگیرند. 

در حقیقت اضطراب اجتماعی به معنای ترس و اضطراب فرد از مورد قضاوت منفی قرار گرفتن توسط دیگران است. افراد در این شرایط احساس می کنند که برقراری ارتباط با دیگران باعث می شود که آن ها به نقاط ضعفشان پی ببرند.

ذهنیت این افراد باعث می شود که ایجاد ارتباط اجتماعی و پیدا کردن دوست برای آن ها سخت شود و به همین دلیل به سمت انزوا و تنهایی کشیده می شوند، پیدا کردن شریک زندگی نیز در ذهن آن ها بسیار سخت و غیرممکن به نظر می رسد.

اضطراب این افراد بر روی رفتار آن ها تاثیر می گذارد به نحوی که در مواجه با دیگران اعتماد به نفس خود را از دست می دهند. 

با غلبه بر این اضطراب فرد بالاخره می تواند احساسات و افکار خودش را ابراز کند و از بودن در کنار دیگران لذت ببرد.

تعریف اضطراب اجتماعی

اضطراب اجتماعی احساسی کاملا طبیعی است و همه ی ما در مواردی این احساسات را تجربه کرده ایم. پس چه مواقعی این اضطراب باعث ایجاد مشکل می شود؟

چهار معیار برای توضیف این اختلال در نظر گرفته می شود:

1. ترس مستمر از یک یا چند موقعیت اجتماعی خاص که طی آن شخص می ترسد به گونه ای رفتار کند که مورد تمسخر دیگران قرار بگیرد. حتی ممکن است در این شرایط اقدامی هم که منجر به تمسخر او باشد شکل نگیرد ولی فکر این تمسخر با دائما با او است.
2. ترس همیشگی از قرار گرفتن در موقعیت های اجتماعی. فعالیت هایی مانند صحبت تلفنی، ورود به مهمانی، غذا خوردن در کنار دیگران و صحبت در گروه همه از این موارد هستند. به یاد داشته باشید که تفاوت مشخصی بین اضطراب اجتماعی نرمال و اضطراب اجتماعی بالینی وجود ندارد ولی می توان گفت که در اضطراب اجتماعی بالینی، افراد در جمع و گروه ها روزهای بد بیش تری نسبت به روزهای خوب دارند.
3. خود فرد متوجه می شود که ترس او شدید و غیرمنطقی است، در حقیقت این خود فرد است که میفهمد آنچه از آن می ترسد در حقیقت خطرناک نیست.
4. شخص از حضور در موقعیت هایی که می ترسد اجتناب می کند و همین دوری باعث پایداری ترس در او می شود. افرادی که اضطراب اجتماعی دارند دوست دارند به مسافرت بروند، با دیگران ارتباط برقرار کنند و کار کنند اما شدت اضطرابی که تجربه می کنند رفتارهای اجتنابی آن ها را توجیه می کند.

تفاوت های بین اضطراب اجتماعی نرمال و شدید را می توان در دو مورد زیر خلاصه کرد.

• اضطراب اجتماعی بالینی باعث ایجاد اختلال در زندگی شخصی فرد می شود.
• در طول اضطراب اجتماعی شدید فرد پریشانی قابل ملاحظه ای را تجربه می کند.

ارتباط کمرویی با اضطراب اجتماعی

در حقیقت کمرویی واژه دیگری است که می توان برای اضطراب اجتماعی استفاده کرد، اگرچه این کار علمی نیست و تحقیقات نشان داده است که کمرویی برخلاف اضطراب اجتماعی نوعی اختلال شناخته نمی شود و در درجه مختلفی نسبت به اضطراب اجتماعی قرار دارد.

در مقالات همه چیز در مورد اضطراب اجتماعی و کمرویی بیش تر و جزئی تر به تفاوت این دو مورد خواهیم پرداخت.

نشانه های اضطراب اجتماعی

پس از ارائه تعریف بهتر است به نشانه های اضطراب اجتماعی بپردازیم.

به یاد داشته باشید که این نشانه ها در افراد مختلف، تفاوت دارند بنابراین شما ممکن است نشانه های متفاوتی را تجربه کنید. سعی کنید به طور واقع بینانه تاثیر این نشانه ها را در زندگی خود بررسی کنید.

این نشانه ها همراه با یکدیگر بروز می کنند، در حقیقت هرکدام از آن ها باعث ایجاد نشانه های دیگر می شوند به طور مثال هنگامی که شما می خواهید در جمع حرف بزنید می ترسید مورد تمسخر قرار بگیرید و از تماس چشمی با دیگران اجتناب می کنید، در این حالت به دلیل عدم اعتماد به نفس قرمز می شوید و ضربان قلب شما بالا می رود.

انواع اجتناب در اضطراب اجتماعی

اجتناب به تلاش فرد برای دوری از مشکل گفته می شود. چیزی که باعث ایجاد اختلال می شود ادامه پیدا کردن مشکل است.

در حقیقت با اجتناب از موقعیت های مختلف مشکل فرد حل نمی شود زیرا بالاخره فرد در موقعیت های اجتماعی قرار می گیرد.

متاسفانه بسیاری از افراد قبول نمی کنند که اجتناب باعث پیشرفت مشکل می شود. مثال هایی از انواع اجتناب در ادامه آورده شده است.

• مشغول کردن خود در مهمانی ها برای اجتناب از صحبت کردن
• به تعویق انداختن کارهایی مانند خرید کردن
• اجتناب از صحبت در مورد موضوعات شخصی
• غذا نخوردن در مکان های عمومی
• منتظر آمدن شخص دیگری شدن برای ورود به جایی

این ها تنها چند نمونه از اجتناب نامحسوس می باشند.

رفتارهای ایمنی در مواجه با اضطراب اجتماعی

برای افرادی که به اضطراب اجتماعی دچار هستند، بودن کنار کسانی که نمی توان رفتارهایشان را پیشبینی کرد سخت است. این افراد ممکن است به طور ناگهانی شما را به فردی معرفی کنند و سپس شما را با او تنها بگذارند. از این رو بودن کنار این افراد باعث ایجاد احساس خطر و اضطراب در فرد می شود.

بنابراین ذهن کسانی که دچار اضطراب اجتماعی هستند به دنبال راهی برای ایمنی می گردد و البته به راه های زیادی هم می رسد، نگاه کردن به پایین، آرایش غلیظ ( برای این که کسی سرخی صورت را نبیند) و ترک کردن سریع جلسه می توانند از این موارد باشد. 

ممکن است این رفتارهای ایمن در افراد مختلف باهم در تضاد باشد به طور مثال فردی با گفت و گو طولانی احساس بهتری پیدا می کند در حالی که شخص دیگر ترجیح می دهد کوتاه و مختصر صحبت کند. از بارز ترین رفتارهای ایمنی می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• تکرار و تمرین حرفی که می خواهید بزنید
• در کنار شخصی امن و مطمئن قرار گرفتن
• با دیگران هم صحبت نشدن و خود را با کاری مشغول کردن
• ریختن موها روی صورت
• اظهار عقیده نکردن و در گوشه ای نشستن
• پنهان کردن صورت
• بسیار آهسته یا بسیار تند حرف زدن

به طور کلی رفتار ایمن به رفتاری گفته می شود که شما را در شرایط ایمن قرار دهد.

با اعتماد به نفس و احساس حقارت چه رابطه ای دارد؟

اضطراب اجتماعی مانند بسیاری از اختلال های دیگر باعث می شود که فرد متفاوت از دیگران فکر یا احساس کند، ممکن است احساس کند که دیگران از او بهتر عمل می کنند، یا مزیتی بر او دارند به این ترتیب اعتماد به نفس او کاسته می شود و احساس می کند که دیگران ارزشمند تر از او هستند.

به همین دلیل است که فرد می ترسد مورد انتقاد دیگران قرار بگیرد و این هراس ممکن است دائمی باشد. 

افسردگی و رنجش در شما ایجاد می شود.

اگر اضطراب اجتماعی ادامه پیدا کند ممکن است فرد احساس افسردگی پیدا کند. در این شرایط وضعیت فرد از قبل بدتر می شود و احساس می کنند که انجام کارهای معمولی هم برای او سخت است.

اختلال در عملکردها و فعالیت های روزانه خواهید داشت

سطح بالای اضطراب اجتماعی می تواند در فعالیت ها و زندگی روزمره فرد اختلال به وجود بیاورد. کسانی که با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند به سختی از استعدادها و توانمندی های خود استفاده می کنند. 

البته به یاد داشته باشید که میزان کم اضطراب می تواند مفید باشد و به فرد یادآوری می کند که باید برای امتحان، آزمون استخدامی، کنکور و کار آماده باشد.

اما اگر اضطراب از این حد فراتر برود بر جنبه های مختلف زندگی فرد تاثیر مخربی می گذارد.

انواع اضطراب های اجتماعی

به یاد داشته باشید که اضطراب اجتماعی گاهی اوقات تنها به یک جنبه از زندگی شما برمی گردد به طور مثال شما فقط از صحبت کردن در جمع می ترسید و این ممکن است تاثیر زیادی بر زندگی اجتماعی شما نداشته باشد.

اما گاهی اضطراب اجتماعی تاثیرات عمومی به جای می گذارد به طور مثال فرد از صحبت کردن در جلسات اداری خودداری می کند برای همین نمی تواند ارتقاء شغلی بگیرد. یا کسی که از حرف زدن با دیگران خجالت می کشد ممکن است نتواند ازدواج کند یا دوستی پیدا کند.

 این مشکلات تمام ابعاد زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می دهند و باعث می شوند که فرد نتواند از استعداد ها و توانمندی های خود استفاده لازم را بکند و شکوفا شود.

اضطراب عملکردی و ترس از صحنه ایجاد می کند

اضطراب عملکرد و ترس از صحنه را می توان جزو اضطراب های اجتماعی محسوب کرد.

در زمینه اضطراب عملکرد، فرد می خواهد بهترین عمل و نتیجه را داشته باشد برای همین دچار اضطراب می شود. برای این افراد ممکن است ارزیابی خودشان از کارشان نسبت به نظرات دیگران مهم تر باشد.

ترس از صحنه می تواند اشخاص را فلج کند، دقت کنید کسانی مانند بازیگران یا مجریان دچار این ترس نمی شوند ولی ممکن است در زندگی خود گرفتار کمرویی یا اضطراب اجتماعی باشند.

اضطراب اجتماعی چقدر شایع است؟

تحقیقات نشان می دهد که بین 3 تا 13 درصد مردم از اضطراب اجتماعی رنج می برند. جنسیت در ابتلا به اضطراب اجتماعی با توجه به فرهنگ کشور های مختلف فرق می کند.

به طور مثال در گذشته یا برخی از جوامع امروزی مردها به ندرت درمورد مشکلات خودشان صحبت می کنند یا به مشاور مراجعه می کنند. 

با این حال بسیاری از افراد خود را خجالتی و کمرو می دانند ولی تعریف کمرویی برای آن ها مشخص نیست البته به نظر می رسد که  کمرویی رایج تر از اضطراب اجتماعی است.

نقش تفاوت های فرهنگی در ایجاد اضطراب اجتماعی

اضطراب اجتماعی در تمامی فرهنگ ها وجود دارد، ولی ممکن است تحت تاثیر باورها و سنت های محلی قرار بگیرد. در بعضی از کشورها ابراز احساسات تند و رک عادی است در حالی که در کشور های دیگر امری بد و بی ادبانه تلقی می شود.

به طور مثال در خیلی از فرهنگ ها نگاه نکردن به چشم های طرف بدین معنی است که فرد چیزی را مخفی می کند.

پس از اضطراب اجتماعی نترسید و بدانید که این پدیده جهانی است که می تواند به طور کامل زیر نظر متخصص و روانشناس درمان شود.

شما می توانید برای راهنمایی تخصصی با مراکز برتر مشاوره اضطراب "مرکز مشاوره ستاره زندگی" تماس حاصل کنید، رزرو وقت: 02122354282 و 02122247100 و  09035673050 و 09108347597