هرچیزی که باید در مورد سایکوز یا روان پریشی پس از زایمان بدانید

داشتن یک نوزاد جدید یک اتفاق شگفت انگیز در زندگی می باشد اما گاهی اوقات می تواند تأثیر زیادی بر سلامت روان والدین داشته باشد. به هر حال، زایمان یک حادثه مهم در زندگی بوده و دارای پیامدهای جسمی و عاطفی زیادی می باشد. یکی از این مشکلات سایکوز یا روان پریشی پس از زایمان می باشد که می تواند به مادر یا کودک آسیب بزند.

شما احتمالاً در مورد افسردگی پس از زایمان شنیده اید، اما این تنها وضعیت روانی نیست که ممکن است پدر یا مادر را درگیر خود کند. گاهی اوقات افسردگی پس از زایمان، سایکوز یا روانپریشی زایمان نامیده می شود که یک اختلال خلقی پس از زایمان می باشد. این علائم حتی می تواند باعث ایجاد حالت جنون پس از زایمان شود.

خوشبختانه روانپریشی پس از زایمان بسیار نادر است اما متاسفانه می توانند نگران کننده باشد و در صورت تشخیص باید به سرعت مورد درمان قرار بگیرد. این مشکل از هر500 مادر یکی را درگیر خود می کند.

پیشنهاد مشاور:افسردگی و اضطراب در دوران بارداری و آسیب به جنین

روان پریشی چیست؟

روان پریشی نوعی اختلال خلقی پس از زایمان است که به ندرت و با شدت زیادی رخ می دهد و معمولا به آن روان پریشی پس از زایمان می گویند. علائم روانپریشی پس از زایمان به طور ناگهانی در طی دو هفته اول زایمان ظاهر می شود. این شرایط ممکن است شبیه علائم اختلال دو قطبی و اسکیزوفرنی باشد اما علائم منحصر به فرد خود را نیز دارد که شامل موارد زیر می شود:

• توهم شنیدن، دیدن، بوییدن یا احساس چیزهایی که نیست.
• آسیب به خود یا کودکشان
• هذیان، افکار یا عقایدی که بعید به نظر می رسد درست باشد.
• خیلی زیاد و سریع صحبت کردن یا فکر کردن
• افسردگی، گوشیه گیری، گریه، کمبود انرژی
• بی قراری
• افکار غیر منطقی
• پارانویا
• احساس گیجی
• احساس ترس شدید
• اضطراب

علل ایجاد روانپریشی پس از زایمان

هنوز دلیل خاصی برای این اختلال پیشنهاد نشده است اما تحقیقات نشان می دهد که این مشکل بیش تر در افرادی روی می دهد که ویژگی های زیر را داشته باشند:

• مبتلا به اختلال دو قطبی یا اسکیزوفرنی هستند.
• سابقه بیماری خانوادگی داشته باشند.
• بارداری اول
• قطع داروهای روانپزشکی برای بارداری

پیشنهاد مشاور: وسواس فکری عملی در بارداری و پس از زایمان و درمان آن

اگر در خطر روانپریشی پس از زایمان هستم می توانم از آن پیشگیری کنم؟

پاسخ این سوال مثبت است تنها به این دلیل که اطرافیان شما درگیر این اختلال بوده اند به این معنی نیست که شما نیز مجبور به تجربه آن هستید اما باید بسیار دقت کنید.

هنگامی که قصد بارداری دارید حتما با مشاور و متخصص صحبت کنید و زیر نظر آن ها باشید تا تغییرات خلقی شما را بررسی کنند.

عوارض روانپریشی پس از زایمان

روان پریشی پس از زایمان یک بیماری جدی محسوب می شود و بدون درمان، می تواند برای مادران و نوزادان تهدید کننده بوده و بر روی کل خانواده تأثیر منفی بگذارد. این اختلال 4٪ خطر کودک کشی و 5٪ خطر خودکشی را به همراه دارد. به طور کلی، خودکشی شایع ترین علت مرگ مادران در اولین سال پس از زایمان است که آمار قابل توجهی بوده و نشان دهنده اهمیت درمان این اختلال می باشد.

روانپریشی و شیر دادن مادر

شیردهی برای زنان مبتلا به افسردگی و روانپریشی بسیار دشوار ممکن است و حتی ممکن باعث تشدید حالت آن ها شود. مشکلات شیردهی و نارضایتی از شیر مادر می تواند منجر به از شیر گرفتن شود ولی اگر از شیر گرفتن ناگهانی باشد، می تواند به علائم شدیدتری منجر شود.

گرفتگی خلق پس از زایمان

با تغییر هورمون ها، کمبود خواب و استرس ناشی از تغییر ایجاد شده به واسطه حضور کودک، گرفتگی خلقی با احساس گریه، اضطراب و به طور کلی تحریک پذیر خود را نشان می دهد و بسیاری از والدین این مشکل را تجربه می کنند. گرفتگی خلقی بسیار شایع می باشد و 80 درصد والدین را درگیر خود می کند. بنابراین نباید در صورت مشاهده این علائم نگران شوید و با کمک مشاور می توانید این مشکل را به سرعت برطرف کنید. 

حتما سعی کنید شجره نامه این بیماری را در خانواده خود در اختیاز مشاور قرار دهید و به سوالات آن ها صادقانه جواب دهید. در مورد خطرات این اختلال آگاه شوید و سعی کنید با کسانی که در خانواده خود از این اختلال رنج برده اند مشورت بگیرید.

علاوه بر این سعی کنید پیش از بارداری یک گروه حمایتی تشکیل دهید که در صورت ایجاد مشکل به شما کمک کنند. سعی کنید اضطراب و استرس اطراف تان را محدود کنید و دوره بارداری سالمی داشته باشید.

افسردگی پس از زایمان

افسردگی پس از زایمان با گرفتگی خلقی پس از زایمان متفاوت می باشد. این اختلال شدید تر می باشد و معمولا بیش تر طول می کشد و می تواند در عملکرد والدین اختلال ایجاد کند. افسردگی پس از زایمان نیز اختلال شایعی می باشد و از هر 8 والد یکی را درگیر می کند. علائم اصلی این اختلال شامل گریه، عصبانیت، کناره گیری از خانواده و اجتماع، ترس از آسیب رساندن به کودک، احساس بی حسی و احساس اینکه پدر یا مادر بدی هستید می باشد.

پیشنهاد مشاور: راههای از بین بردن افسردگی پس از زایمان

افسردگی پس از زایمان یا روان پریشی پس از زایمان؟

اگر در تشخیص بین افسردگی یا روان پریشی پس از زایمان تردید دارید بهتر است بدانید که با این که هردو برخی از علائم مشترک را دارند اما می توانید با هذیان و توهم روان پریشی را تشخیص دهید البته باید توجه داشته باشید که روان پریشی نیاز به درمان بسیار سریعی دارد و ممکن است برای والد و کودک آسیب هایی به همراه داشته باشد.

درمان روان پریشی پس از زایمان

درمان روان پریشی باید زیر نظر دائم روانشناس و روانپزشک باشد و معمولا برای درمان این اختلال از دارو درمانی و روان درمانی در کنار هم استفاده می شود و به هیچ عنوان نباید دارو درمانی را بدون نظر دکتر قطع کرد یا دوز دارو را تغییر داد. در موارد شدید حتی ممکن است نیاز به بستری فرد نیز وجود داشته باشد.

دارو درمانی

دارو درمانی می تواند شامل داروهای مختلفی باشد که بسته به وضعیت فرد متفاوت است:

• داروی ضد روانپریشی. این داروها برای کاهش توهم و هذیان استفاده می شوند.
• تثبیت کننده های خلقی که برای ثبات اخلاقی استفاده می شوند.
• دارو های ضد افسردگی، این داروها برای کاهش علائم افسردگی استفاده می شوند.

دارو های رایجی که در این درمان مورد استفاده قرار می گیرند شامل موارد زیر می شوند:

• بنزودیازپین ها
• کاربامازپین
• لاموتریژین
• لیتیوم
• اولانزاپین
• کویتاپین
• والپروات سدیم

به یاد داشته باشید که هر زنی متفاوت است و ممکن است به داروی رده های فوق یا  داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطراب، پاسخ بهتری داشته باشد.

شما به راحتی می توانید با مراکز برتر مشاوره افسردگی و اضطراب بارداری"مرکز مشاوره ستاره" تماس حاصل کنید، رزرو وقت 02122354282 و 02122247100 و 09035673050 و 09108347597 است.