فوبیا سوسک عبارت است از ترس شدید و غیر منطقی نسبت به سوسک ها و مواجهه با آن ها. فردی که به این نوع فوبیا مبتلاست حتی به محض تصور کردن و یا دیدن تصویر سوسک، دچار تپش قلب و لرزش بدن خواهد شد. اما آیا تا به حال فکر کرده اید که علت بروز این اختلال چیست؟
در ادامه ی این مقاله به بررسی این فوبیا خواهیم پرداخت.
روانشناسی ترس از سوسک
همان طور که می دانید فوبیا به معنی ترس غیرطبیعی همراه با بروز اختلالات رفتاری است. معمولا ترسی که فرد تجربه می کند نسبت به خطری که محرک ایجاد می کند تناسبی ندارد و همین موضوع فوبیا را غیر منطقی و بی دلیل نشان می دهد.
فوبیای سوسک در زمره ی فوبیاهای بازدارنده است و ممکن است زندگی فرد را دچار اختلال کند. شخصی که به فوبیای سوسک مبتلاست ممکن است از ورود به مکان های قدیمی اجتناب کند و امور روزمره خود را مختل کند.
فوبیای سوسک در دسته بندی فوبیای حیوانات قرار گرفته است.
پیشنهاد مشاور: ترس و فوبیا
انتوموفوبیا یا هراس از حشرات
انتوموفوبیا عبارت است از نوعی هراس نسبت به انواع حشرات. فردی که به انتوموفوبیا مبتلاست حین مواجهه با حشرات احساس وحشت شدیدی می کند و سعی می کند از این موقعیت فرار کند. در رابطه با درمان این گونه از فوبیا بهتر است از روش واقعیت مجازی(vr) استفاده کنیم. در ادامه با انتوموفوبیا و روش های درمان آن بیشتر خواهیم پرداخت:
ترس از حشرات رایج:
- ترس از مورچه ها
- ترس از سوسک
- ترس از زنبور
- ترس از هزارپا
- ترس از سوسک های حمام
- ترس از جیرجیرک
- ترس از مگس
- ترس از پروانه
- ترس از پشه ها
مبتلایان به این نوع فوبیا سعی می کنند از قرار گرفتن در فضاهای باز و مواقعی که ممکن است با حشره ها مواجه شوند اجتناب کنند. این فوبیا نیز مانند بعضی فوبیاها در دسته بندی فوبیاهای بازدارنده قرار می گیرد زیرا ممکن است امور روزمره ی فرد را مختل کند. معمولا اکثر افراد مبتلا به انتوموفوبیا از غیر منطقی بودن ترس خود نسبت به حشرات آگاه هستند اما قادر به کنترل واکنش های غیر طبیعی نخواهند بود.
نشانه های ترس از سوسک
فوبیای سوسک ممکن است در هر فرد علائم متفاوتی ایجاد کند. برخی از این علائم عبارتند از:
1)اضطراب شدید و افراطی هنگام مواجه شدن با سوسک
2)بروز برخی علائم جسمانی و روانی مانند:لرزش و تعریق بدن افزایش ضربان قلب احساس شدید دلهره و غیره.
3)سعی در دوری کردن از مکان هایی که احتمال دارد حاوی سوسک باشد.
4)داشتن علائم بالا به مدت 6 ماه و یا بیشتر نشانه ی ابتلا به این فوبیاست.
پیشنهاد مشاور: چگونه ترس از حیوانات را از بین ببریم | فوبیای حیوانات
علل ابتلا به فوبیای سوسک
فوبیای سوسک ممکن است پس از تجربه ی تلخ مواجهه یا لمس سوسک شکل بگیرد اما در بعضی مواقع فرد هیچ خاطره ی تلخی نسبت به سوسک ندارد و اما علل این فوبیا چیست؟
پاسخ به این سوال ریشه در تکامل انسان دارد(مکس پلانک) موسس علوم مغزی و شناخت رفتار انسانی در رابطه با همین ترس ها تحقیقات جالبی را آغاز کرد. وی تعدادی نوزاد را انتخاب کرد و عکس هایی از ماهی گل سوسک را به ترتیب مقابل رویشان قرار داد. پس از زیر نظر گرفتن عکس العمل های نوزادان، مشخص شد که مردمک چشم نوزادان پس از مشاهده تصویر موش گشادتر از حالت عادی شد.(همانطور که می دانید، گشاد شدن مردمک چشم انسان ها نشانه ی استرس و ترس است. پس از این آزمایش محققان نتیجه گرفتند نوزادان بدون اینکه از قبل ترسی نسبت به موش ها را آموخته باشند نسبت به سایر محرک ها بیشتر می ترسند. پس در واقع نتیجه می گیریم ترس از سوسک نیز در وجود و سرشت انسان نهادینه شده.
درمان ترس از سوسک
برای درمان فوبیا روش های مختلفی وجود دارد اما در مواقع شدید مراجعه به روان درمانگر الزامی است. در ادامه به تبیین و بررسی درمان های مختلف می پردازیم:
شناخت درمانی
درمان شناختی برای درمان فوبیای سوسک بهترین گزینه است. این درمان طرز فکر افراد نسبت به وحشتناک بودن و ترسناک بودن سوسک را تغییر خواهد داد.
حساسیت زدایی منظم
حساسیت زدایی منظم حاوی سه مرحله است:
الف) آماده کردن لیستی از موقعیت هایی که فرد در آن احساس اضطراب می کند. این موقعیت ها باید از کمترین به بیشترین اضطراب طبقه بندی شوند
ب)یادگیری و بهره گیری از روش های آرمیدگی
ج)آماده کردن لیستی از محرک هایی که کمترین و بیشترین اضطراب را ایجاد می کنند
مواجهه درمانی
این روش شباهت زیادی به حساسیت زدایی منظم دارد. در این روش پله پله در معرض محرک قرار می گیرد و باید سعی کند اضطراب خود را بیش از پیش حفظ کند. شرکت در جلسات درمانی و تحت نظر متخصص روند درمان را تسریع خواهد بخشید.
دارودرمانی
اگر در بیماری شدت زیادی داشته باشد دارودرمانی تجویز می شود. این داروها شامل داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی است. پس از کاهش پیدا کردن علائم روان درمانی آغاز می شود.
پیشنهاد مشاور:ترس از پروانه ها و حشرات بالدار
علت ترس از سوسک
ترس از حشرات به خودی خود بد نیست و اجتناب از آنها منطقی به نظر می آید. حشراتی مانند پشه ها، کنه ها و کک ها قادرند بیماری های خطرناکی را به انسان منتقل کنند بیماری هایی از قبیل پروتوزایس های انگلی، باکتری ها و سایر پاتوژن ها، تب مالت، مالاریا، خواب آفریقایی و غیره.
از دیگر عللی که موجب می شود نسبت به حشره ها بترسیم ظاهر پیچیده و نه چندان خوشایند آن هاست. آن ها قدرت تفکر و تعقل ندارند و همین قضیه باعث می شود موجب بر هم زدن آرامش و آسایش انسان ها شوند.
چه چیزی سبب ترس از حشرات می شود؟
ترس از حشرات موذی ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. مثلا ممکن است فرد در گذشته توسط یک زنبور گزیده شده باشد و پس از آن نسبت به آن هراس پیدا کند. ممکن است در بعضی مواقع، کودک با مشاهده ی ترس والدین خود نسبت به حشرات ناخودآگاه نسبت به حشرات فوبیا پیدا کند.
البته بعضی افراد نسبت به سایرین بیشتر در معرض ابتلا به انتوموفوبیا هستند. افرادی که دچار آسیب های مغزی شده اند، افرادی که به افسردگی مبتلا هستند و افرادی که به مواد مخدر و روان گردان مبتلا هستند مستعد ابتلا به این فوبیا هستند.
علائم ترس از حشرات
افرادی که به این فوبیا مبتلا هستند واکنش های یکسانی از خود بروز می دهند. برخی ممکن است شدیدا دچار این بیماری باشند و برخی دیگر به نوع خفیف آن مبتلا هستند افرادی که نوع شدید انتوموفوبیا را تجربه می کنند زندگی سختی دارند و حتی ممکن است منزل خود را به علت وجود چند حشره ترک کنند.
متداول ترین علائم انتوموفوبیا عبارتند از:
- حالت تهوع
- ضربان شدید قلب
- درد سینه
- سردرد
- سرگیجه
- تعرق بیش از حد
- به سختی نفس کشیدن
- بی حسی
- ضعف عضلانی
- تنگی نفس
ممکن است فرد با دیدن تصویر و یا نقاشی حشرات نیز کنترل خود را از دست بدهد و واکنش های غیر منطقی نشان دهد.
پیشنهاد مشاور: تست فوبیا و ترس | هراس | فوبیای اجتماعی با پاسخ
چگونه ترس از سوسک را از بین ببریم
رفتار درمانی شناختی معمولا قادر است ترس از حشرات را از بین ببرد. این رویکرد بر عامل انزجار و همچنین واکنش رفتاری حشرات تمرکز دارد. این درمان با نشان دادن عکس حشرات، معرفی کتاب و مجله به فرد مبتلا و همچنین ارائه اطلاعات در رابطه با آن ها آغاز می شود. فرد با آشنا شدن درباره ی زندگی حشرات می آموزد که آنها برای اکوسیستم مفید هستند و چندان خطر جدی ایجاد نمی کنند.
درمان ترس از حشرات با واقعیت مجازی
درمانگران برای اینکه ترس بیماران را نسبت به حشرات از بین ببرند از شیوه ی (مواجه شدن) استفاده می کنند. واقعیت مجازی نوعی دستاورد از تکنولوژی است که قادر است فرد را با عامل ترس خود یا هرچیز دیگر به طور کاملا طبیعی مواجه کند. استفاده از آن قادر است این تجربیات را در اختیار بیمار قرار دهد:
1)لمس سوسک با پا
2)نگه داشتن جیرجیرک در دست
3)قرارگرفتن در کنار یک سوسک در یک محیط بسته به مدت 60 ثانیه
4)بلند کردن یک سوسک با دستکش
5)نگه داشتن سوسک با دستان برهنه به مدت 20 ثانیه
6)حرکت کردن سوسک بر بردن فرد مبتلا
چنین تجربیاتی موجب می شود حس ترس فرد از بین برود و بر ترس خود غلبه کند.
آیا ترس از سوسک نوعی فوبیاست؟
فوبیا عبارت است از ترسی غیر منطقی و شدید نسبت به محرکی که چنان خطری برای سلامتی و موقعیت فرد نخواهد داشت. روند ظهور فوبیا به این صورت است فرد در شرایط نرمالی قرار دارد اما به محض اینکه با محرک مواجه شود دچار حملات پانیک خواهد شد. فوبیا انواع مختلفی دارد:
- فوبیای ارتفاع
- فوبیای فضاهای بسته
- فوبیای اشیای بزرگ و غیره انواعی از فوبیا هستند.
همان طور که می دانید ترس انواع مختلفی دارد. ترس از عوامل طبیعی مانند حیوانات درنده ترس از قرار گرفتن در ارتفاعات خطرناک ترس از تماشای جزئیات عمل جراحی و غیره تا حدودی طبیعی و به جا هستند. اما فوبیا در دسته بندی ترس های مرضی قرار می گیرد و کاملا غیر منطقی به نظر می رسد. طبق تحقیقات انجام شده فوبیا می تواند علل ژنتیکی و بیولوژیکی داشته باشد و به عبارتی دیگر موروثی باشد. یادگیری از والدین می تواند علتی دیگر در ابتلا به فوبیا باشد. متاسفانه گاهی اوقات افراد این نوع بیماری ها را فوبیا قلمداد نمی کنند و معتقدند کاملا طبیعی و به جاست.
شما به راحتی می توانید با مراکز برتر مشاوره فوبیا و ترس، هیپنوتراپی و روانکاوی "مرکز مشاوره ستاره" تماس حاصل کنید، رزرو وقت با مشاور از طریق شماره های 02122354282و 02122247100 و 09035673050و 09108347597 امکان پذیر است.
دیدگاه خود را بنویسید