باید ها و نباید های ازدواج با فرد وسواسی

اختلال وسواس، از جمله اختلالات روانشناختی است که میزان شیوع آن بالاست. بنابراین این امکان این که هر کدام از ما با افراد وسواسی برخورد کنیم زیاد است و همین امر می تواند احتمال اینکه فردی به قصد ازدواج با فردی وسواسی روبرو و آشنا شود بالاست.

شیوع این اختلال حدود 2.5 درصد است. یعنی 2.5 درصد مردم در مرحله ای از زندگی خود به اختلال وسواس دچار می شوند.

در اینصورت نیاز است که اطلاعاتی را در مورد وسواس و ازدواج با فرد وسواسی کسب کنیم. 

در ابتدا باید ببینیم که وسواس چیست؟

تصور بسیاری از افراد از اختلال وسواسی این است که فرد مدام به شست و شو و تمیز کردن می پردازد. در واقع اکثر افراد وسواس را به تمیز کردن خلاصه می کنند و آن را اینطور می شناسند. در صورتی که حساس بودن نسبت به آلودگی و اهمیت دادن به نظم و تمیزی فقط بخشی از اختلال وسواس است.

اختلال وسواس به دو بخش وسواس فکری و عملی تقسیم می شود، که فرد می تواند تنها به یکی از آن ها یا هر دوی آن به صورت همزمان مبتلا باشد، که البته در اکثر مواقع فرد به وسواس فکری – عملی (OCD)، به طور همزمان مبتلا است.

وسواس فکری  (Obsession)

وسواس فکری افکار مزاحم و تکرار شونده ای هستند که مدام در ذهن فرد مرور می شوند. تکرار این افکار برای فرد بسیار آزاردهنده است به طوری که فرد به شدت در برابر این افکار احساس درماندگی می کند. 

ممکن است، فرد برای متوقف کردن افکار وسواسی خود تلاش های بسیاری کند، ولی بر خلاف تلاش های فرد، هجوم و تکرار این افکار در ذهن فرد نه تنها متوقف نمی شود بلکه شدت بیشتری پیدا می کند.

پیشنهاد مشاور: جلوگیری از افکار سرزده هنگام وسواس فکری

افکار وسواسی باعث پریشانی فرد می شود و باعث می شود که فرد اضطراب زیادی را تجربه کند.

ترس از صدمه زدن به دیگران، ترس از دست دادن عزیزان، تردید درباره قفل کردن درب منزل و اتومبیل و یا نبستن شیر گاز، وحشت داشتن از انجام کارهای ناشایست از حضور دیگران، تصویر های ذهنی از صدمه زدن به دیگران و یا ترس از خیانت کردن به همسر، مرور تصاویری مثل سکس با حیوانات و کودک آزاری و غیره از جمله مثال هایی در مورد افکار وسواسی است.

وسواس عملی (compulsion)

وسواس عملی یا همان اجبارها، اعمال و رفتارهایی هستند که فرد احساس می کند برای کاهش اضطراب خود، مجبور است آن ها را انجام دهد.

در واقع اجبارها، مکانیسم هایی هستند که باعث کاهش اضطراب می شوند یعنی اضطرابی که فرد در هنگام وسواس فکری تجربه می کند، بوسیله اجبارها کاهش پیدا می کند.

پس می توانیم نتیجه بگیریم که وسواس فکری باعث افزایش اضطراب و وسواس عملی باعث کاهش اضطراب می شود.

فردی را تصور کنید که مدام در ذهنش این فکر می چرخد که آیا درب ها را قفل کرده ام یا خیر (وسواس فکری و افزایش اضطراب). این فکر همچنان با فرد همراه است و در ذهنش مرور می شود، تا اینکه فرد خود را الزام می کند که برگردد و قفل درب ها را چک کند (وسواس عملی و کاهش اضطراب).

یا فردی را تصور کنید که مدام ترس از این دارد که مبادا با چاقو به عزیزانش صدمه بزند (وسواس فکری و اضطراب). اجتناب و خودداری از رویارویی با چاقو یا هرگونه وسیله برنده ای (وسواس عملی و کاهش اضطراب).

پیشنهاد مشاور: ازدواج با فرد وسواسی دودمان به باد می دهد؟ چه باید کرد؟

دلمشغولی همیشگی فرد نسبت به بیماری (وسواس فکری). چک کردن و انجام آزمایش های پزشکی مداوم (وسواس عملی)

ترس از اینکه اگر از دیگران کمک بخواهم، مبادا نتوانند آن کار را به خوبی انجام دهند (وسواس فکری). اجتناب از درخواست کمک از دیگران و بر عهده گرفتن تمام مسئولیت ها و انجام آن ها به تنهایی (وسواس عملی).

می بینید که در وسواس عملی، فرد مدام خودش را ملزم به انجام کارهایی می کند تا بواسطه انجام این کارها، اضطراب خود را کاهش دهد.

طبیعی است که چک کردن مداوم قفل درب ها، عدم در خواست کمک از دیگران، تمیز کاری مداوم و قرار دادن منظم و طبق قانون وسایل سر جای مخصوص به خودشان، زمان زیادی را از فرد می گیرد و البته که اوقات فرد را تلخ می کند. 

بنابراین می بینیم که اختلال وسواس تا چه حد می توان زندگی فرد را مختل کند و فرد را به درماندگی برساند.

در زیر به برخی از نتایج تحقیقاتی که به منظور بررسی اثرات وسواس بر کیفیت زندگی و رابطه زناشویی افراد انجام شده است، می پردازیم:

• نتایج تحقیقات نشان داده اند که بیماران دارای مشکل وسواسی، خودشان را در متغیر رضایتمندی زناشویی، نسبت به دیگر گروه ها، در سطح پایین ارزیابی می کنند.
• اکثر بیماران وسواسی، خودشان را از نظر عملکرد جنسی و رضایتمندی زناشویی در سطح پایین ارزیابی می کنند.
• رفتارهای تشریفاتی در وسواسی ها، منجر به پایین آمدن روابط اجتماعی و نارضایتی زناشویی در این افراد می گردد.
• فردی که دارای ویژگی های وسواسی است، به آسانی از اشیا و اشخاص کسل می شود و از موقعیت خود، خانواده خود، محدودیت های زندگی و سلامت خویش ناراضی است. چنین افرادی معمولا مضطرب، افسرده با احساس گناه، عزت نفس پایین، تنیده، غیرمنطقی، خجالتی، دمدمی و هیجانی هستند. همچنین تمایل به حالت نگرانی، اضطراب و دردهای بدنی و حالت خلقی ناپایدار، از ویژگی های افراد وسواسی می باشد.
• اختلال وسواسی روی زندگی افراد به شیوه های گوناگون اثر می گذارد. به عنوان مثال، برخی از افراد چنان مشغول رفتارهای جبری خود می شوند که از فعالیت های روزمره زندگی باز می مانند.
• برخی از افراد وسواسی از صحبت کردن در مورد افکارشان با دیگران، خودداری می کنند، چرا که می ترسند دیگران آن ها را دیوانه خطاب کنند. حتی برخی افراد افکار وسواسی خودشان، به خصوص افکار مربوط به رابطه جنسی را قبول ندارند. همین عوامل باعث می شود که کیفیت زندگی افراد وسواسی پایین بیاید.

مواردی ذکر شد، بخشی از نتایج تحقیقات مختلف در مورد اختلال وسواس و تاثیر آن بر کیفیت زندگی افراد بود که به صورت خلاصه و تیتروار شرح داده شد.

حال برای فهم بهتر، نیاز است برخی از رفتارهایی را که ممکن است یک فرد مبتلا به وسواس در زندگی زناشویی از خود بروز دهد، اشاره می کنیم.

• انعطاف ناپذیری

افراد وسواسی ملاک ها و معیارهای منحصر به فرد خود را دارند و از قوانین خاصی پیروی می کنند. این افراد از موضع خود پایین نمی آیند و معمولا افرادی که با آن ها در تعامل هستند در نهایت مجبور به کوتاه امدن در برابر عقاید و قوانین این افراد می شوند.

این افراد انتظار دارند که افراد نزدیکشان طبق قوانین و ملاک های او رفتار کنند و به همین دلیل تمام کارهای اطرافیانشان را به دقت زیر نظر دارند و اگر فرد مقابل شان ذره ای از قواعد آن ها تخطی کنند مورد سرزنش قرار می گیرند. چنین رفتاری قطعا باعث کاهش اعتماد به نفس فرد مقابل می شود. به این دلیل که فرد احساس می کند که هیچگاه نمی تواند به درستی رفتار کند و همیشه کارهایش پر از ایراد است که اینگونه مورد سرزنش قرار می گیرد.

پیشنهاد مشاور: همسر وسواسی را درمان کنید

• اهمیت بیش از حد به کار و ترجیح آن به هرچیز

کار، در زندگی افراد وسواسی اهمیت ویژه ای دارد. اگر همسر شما فردی وسواسی باشد ممکن است مدام ترجیح کار به هر چیزی را در او، مشاهده کنید (حتی روابط زناشویی). این مسئله باعث می شود که شما احساس کنید که همسرتان توجه کافی را به شما ندارد و در نتیجه ی تجربه چنین احساسی ممکن است صمیمیت بین شما کاهش یابد و رابطه تان رو به سردی پیش برود.

• کمال طلبی و سخت گیری بیش از حد

افراد وسواسی تمایل دارند هر چیزی به نحو احسن انجام شود، آنها معتقدند که فرد نباید هیچ اشتباهی مرتکب شود و حق انجام هیچ خطایی را ندارد. این افراد با مشاهده کوچکترین خطایی، واکنش بسیار شدیدی نشان می دهند. همین امر باعث می شود که این افراد، بسیار سخت گیر باشند و دیدگاه ذره بینی و دقیقی نسبت به همه چیز داشته باشند و زمان زیادی را صرف بررسی کار و ارزیابی آن بکنند، طبیعی است که حضور فردی سهل گیر در کنار افراد وسواسی می تواند تنش زیادی را بین آن ها ایجاد کند.

• به تعویق انداختن کارها

همانطور که گفتیم افراد وسواسی به شدت تمایل دارند که کارها را با نظم و قواعد خاص و بدون هیچ اشتباه و خطایی انجام دهند. 

چنین رویه ای قطعا زمان و انرژی زیادی را از فرد می گیرد و باعث می شود که فرد قبل از شروع هر کاری، آن را بسیار سخت و طاقت فرسا متصور شود. از آنجا که این افراد کار را بسیار سخت و زمان بر قلمداد می کنند و معتقدند که برای انجام دادن یک کار بخصوص، به یک زمان مناسب نیاز دارند، مدام آن کار را به تعویق می اندازند، چون هم معتقدند که فعلا زمان مناسبی  برای انجام آن کار نیست، هم اینکه با فکر کردن به مراحل کار، بسیار خسته و درمانده می شوند و همین امر باعث می شود که فرد در انجام کارها اهمال کار شود و کارهای انجام نداده بسیاری داشته باشد.

پیشنهاد مشاور: عشق وسواس گونه | اختلال وسواس عشقی و درمان

• ناتوانی در ابراز درست هیجان ها

قانونمندی و انعطاف ناپذیری افراد وسواسی، از آن ها افرادی سرد و خشک ساخته است و همین امر سبب می شود که افراد وسواسی نتوانند به درستی هیجانات و احساسات خود را بروز دهند. و این ناتوانی در ابراز هیجانات و احساسات منجر به این می شود که دیگران آن فرد را، فردی سرد و خشک قلمداد کنند و برداشتشان از اینگونه افراد، در زمینه ابراز احساسات و همدردی و همدلی، خیلی مثبت نباشد.

• غیر منطقی بودن

تشریفات و رفتارهایی خاص و عجیب غریب، به وفور در افراد وسواسی مشاهده می شود. این رفتارها معمولا از دید دیگران غیر منطقی است و نیازی به این همه تشریفات نیست، ولی فرد وسواسی اگر این چنین رفتار نکند، دچار اضطراب می شود و به شدت از نظر شرایط روانی، به هم می ریزد. مثلا تصور کنید که فردی عادت به این دارد که حتما طبق قواعد و تشریفات خاصی حمام کند و اگر چنین حقی از فرد گرفته شود، فرد مضطرب می شود و افکار منفی مدام، به ذهنش هجوم می برد.

• مضطرب بودن

همانطور که گفتیم، افراد وسواسی در نتیجه افکار غیر منطقی که دارند اضطراب زیادی را تحمل می کنند و همین امر سبب می شود که فرد مشغولیت زیادی داشته باشد و تحت تاثیر این دلمشغولی ها به شدت مضطرب شود. این میزان از اضطراب قطعا روی روابط بین فردی و روابط زناشویی فرد اثر می گذارد.

• عدم کسب لذت در رابطه جنسی

افراد وسواسی معمولا، احساس خوبی به رابطه جنسی ندارند و آن را امری کثیف و غیر قابل تحمل می دانند. به همین دلیل اینگونه افراد یا مدام از برقراری رابطه جنسی با همسر خود امتناع می کنند یا اینکه مشغولیت ذهنی زیادی برای رعایت بهداشت و تمیزی در حین برقراری رابطه جنسی دارند و تمام تمرکزشان روی این مسئله است و همین امر باعث می شود که رابطه جنسی برای فرد وسواسی و همسرش بسیار خسته کننده و نامطلوب باشد.

• اختلال در روابط اجتماعی، اقتصادی، تحصیلی، شغلی

افکار و اعمال وسواسی وقت زیادی را از فرد می گیرد، ذهن فرد را به شدت مشغول می کند و دچار مشکلات بسیاری در روابط بین فردی و همینطور روابط اجتماعی، اقتصادی، تحصیلی و شغلی فرد می شود. به طور کلی اختلال وسواسی باعث می شود که فرد در بکارگیری بسیاری از توانایی های خود  درمانده شود و نتواند از حداکثر توانمندی هایش استفاده کند. همین امر سبب اختلال در روند زندگی عادی فرد می شود.

تمام مواردی که گفته شد، از جمله مشکلاتی که بود که ممکن است فردی در هنگام زندگی با شخص وسواسی تجربه کند. مشکلاتی که هم برای فرد مبتلا به اختلال وسواس طاقت فرساست و هم اینکه منجر به ناکامی همسر فرد مبتلا به وسواس می شود. 

پیشنهاد مشاور:تست وسواس فکری عملی رایگان با تحلیل

با وجود تمام مشکلات پیش رو، نیاز است که بدانید بسیاری از افراد وسواسی، نسبت به مشکل خود بینش دارند و تمایل به درمان شدن دارند، بنابراین اگر که با فردی وسواسی روبرو شدید و به او علاقمند بودید نیازی نیست که به سرعت ناامید شوید و اینطور تصور کنید که هیچ راهی برای شروع زندگی مشترک با چنین فردی را ندارید، بلکه شما می توانید با به چالش کشیدن افکار این فرد و ارائه پیشنهاد در جهت اقدام برای مراجعه به روان درمانگر، او را تشویق به طی کردن روند درمانی کنید، تا در صورت پذیرش و اقدام این فرد برای درمان، در ادامه بتوانید با آرامش خاطر بیشتری برای ازدواج با او تصمیم گیری کنید.

نکته مهم دیگری که وجود دارد این است که افراد وسواسی به علت نظم و قانونمندی خاصی که دارند، در ابتدا ممکن است بسیار جذاب به نظر برسند و شما آن را فرد رویاهای خود تصور کنید ولی توجه داشته باشید که افراط و تعصب در هر چیزی، حتی نظم، می تواند علامت خطری برای غیر عادی بودن آن رفتار و شرایط باشد، بنابراین نسبت به این مسائل دقت زیادی داشته باشید.

برای بررسی چنین مواردی و آگاهی از سلامت روان شناختی فرد، بهتر است که به هیچ عنوان از مراجعه به مشاور ازدواج غافل نشوید و از او کمک و راهنمایی دریافت کنید. برای این منظور می توانید از خدمات روانشناختی مشاوران با تجربه و متخصص مرکز مشاوره ستاره ایرانیان بهره مند شوید.

شما به راحتی می توانید با مراکز برتر مشاوره وسواس مرکز مشاوره ستاره تماس حاصل کنید، رزرو وقت با شماره های 02122354282و 02122247100و 09035673050 و 09108347597 امکان پذیر است.