اوتیسم به عنوان یک اختلال "طیف" شناخته می شود، زیرا تنوع گسترده ای در نوع و شدت علائمی که افراد تجربه می کنند وجود دارد(منبع).

علائم اولیه این اختلال توسط والدین/مراقبان یا پزشکان اطفال قبل از رسیدن کودک به یک سالگی قابل مشاهده است. با این حال، علائم معمولاً تا زمانی که کودک 2 یا 3 ساله می شود بیشتر قابل مشاهده است(منبع). 

اختلال طیف اوتیسم چیست؟

اختلال طیف اوتیسم (ASD) یک اختلال عصبی و رشدی است که بر نحوه تعامل افراد با دیگران، برقراری ارتباط، یادگیری و رفتار تأثیر می گذارد. اگرچه اوتیسم را می توان در هر سنی تشخیص داد، اما به عنوان یک "اختلال رشدی" توصیف می شود زیرا علائم معمولاً در 2 سال اول زندگی ظاهر می شوند(منبع).

اختلال طیف اوتیسم (ASD) یک وضعیت پیچیده رشدی است که شامل چالش‌های مداوم با ارتباطات اجتماعی، علایق محدود و رفتارهای تکراری است. در حالی که اوتیسم یک اختلال مادام العمر در نظر گرفته می شود، میزان اختلال در عملکرد به دلیل این چالش ها بین افراد مبتلا به اوتیسم متفاوت است(منبع).

این اختلال همچنین شامل الگوهای رفتاری محدود و تکراری است. اصطلاح «طیف» در اختلال طیف اوتیسم به طیف وسیعی از علائم و شدت آن اشاره دارد(منبع).

علت اوتیسم چیست؟

مطالعات نشان می دهد که میزان اوتیسم در حال افزایش است، اما دلایل آن به خوبی شناخته نشده است. دانشمندان تغییرات یا جهش های ژنی نادر و همچنین تغییرات ژنتیکی مشترک کوچک در افراد مبتلا به اوتیسم را یافته اند که دلالت بر یک جزء ژنتیکی دارد. حوزه رو به رشد تحقیقات بر تعامل عوامل ژنتیکی و محیطی متمرکز است. به عنوان مثال، قرار گرفتن یک زن در معرض آلاینده های مضر در دوران بارداری ممکن است باعث ایجاد یک جهش ژنتیکی شود که منجر به اوتیسم در فرزندش می شود(منبع). 

• سن بالا والدین
• قرار گرفتن قبل از تولد در معرض آلودگی هوا یا برخی آفت کش ها
• چاقی مادر، دیابت یا اختلالات سیستم ایمنی
• نارس بودن شدید یا وزن بسیار کم هنگام تولد
• عوارض زایمان که منجر به دوره‌هایی از کمبود اکسیژن در مغز نوزاد می‌شود(منبع).

علائم کودک اوتیسم:

برخی از کودکان علائم اختلال طیف اوتیسم را در اوایل دوران نوزادی نشان می دهند، مانند کاهش تماس چشمی، عدم پاسخ به نام خود یا بی تفاوتی به مراقبین(منبع)

• مشکل در برقراری ارتباط و تعامل با افراد دیگر
• علایق محدود و رفتارهای تکراری
• علائمی که بر توانایی آنها برای عملکرد در مدرسه، کار و سایر زمینه های زندگی تأثیر می گذارد(منبع).
• منطقه مورد علاقه بسیار خاص
• علاقه محدود یا بدون علاقه به سایر کودکان
• مسائل رفتاری مانند آسیب زدن به خود یا خود انزوا
• تکرار کلمات یا عبارات بدون اینکه ظاهراً آنها را بفهمد
• دشواری در تعاملات اجتماعی متقابل (مثل نواختن پیک بو)
• دوست داشتن چیزها به روش خاصی، مانند خوردن همیشه یک غذا(منبع)

چهره کودک اوتیسم:

براساس پژوهش ها کودکان مبتلا به طیف اوتیسم دارای فرم متفاوتی از صورت و جمجه هستند. 

برخی از این نشانه ها شامل:

• صورت پهن تر، از جمله چشم های گشادتر
• ناحیه میانی کوتاه‌تر صورت، از جمله گونه‌ها و بینی
• دهان پهن تر یا پهن تر و ناحیه زیر بینی و بالای لب بالا (فیلتروم)(منبع).

آیا کودکان اوتیسم خوب میشوند؟

برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم بیشتر با دنیا درگیر می شوند و با بالغ شدن، اختلالات کمتری در رفتار خود نشان می دهند. در واقع، کسانی که کمترین مشکلات را دارند در نهایت ممکن است زندگی عادی یا تقریباً عادی داشته باشند(منبع).

اوتیسم در بزرگسالی:

علائم شایع اوتیسم در بزرگسالان عبارتند از:

• درک اینکه دیگران چه فکر یا احساسی دارند برایشان سخت است
• بسیار مضطرب شدن در مورد موقعیت های اجتماعی
• دوست یابی برایتان سخت است یا ترجیح می دهید تنها باشید
• به نظر صریح، بی ادب یا بی علاقه به دیگران بدون هیچ معنایی
• گفتن احساست برایم سخت است
• همه چیز را خیلی تحت اللفظی در نظر بگیرید - برای مثال، ممکن است طعنه یا عباراتی مانند "پا را بشکن" درک نکنید.
• هر روز یک روال مشابه داشته باشید و اگر تغییر کرد بسیار مضطرب می شوید(منبع).

کودک اوتیسم در مدرسه:

کودکان اوتیسمی ممکن است چالش های حسی مدارس معمولی را طاقت فرسا و ناراحت کننده بدانند.

 گذراندن روز در محیطی بسیار پر سر و صدا، روشن و شلوغ می تواند خسته کننده باشد. ایستادن در صف، کنار آمدن با کلاس ورزش و واکنش به صدای بلند برای برخی از کودکان می تواند بسیار زیاد باشد(منبع).

بهترین زمان درمان اوتیسم:

در حالی که هیچ درمانی قطعی برای اختلال طیف اوتیسم وجود ندارد، درمان فشرده و زودهنگام می تواند تفاوت بزرگی در زندگی بسیاری از کودکان ایجاد کند(منبع).

راه های درمان اوتیسم کودکان:

• درمان مدیریت رفتاری
• رفتار درمانی شناختی
• مداخله زودهنگام
• درمان های آموزشی و مدرسه محور
• توجه درمانی مشترک
• درمان دارویی
• تغذیه درمانی
• کاردرمانی
• درمان با واسطه والدین
• نوروفیدبک
• آموزش مهارت های اجتماعی
• گفتار درمانی(منبع)

نقشه مغزی کودک مبتلا به اوتیسم:

نقشه برداری مغز اولین گام در درمان اختلال طیف اوتیسم با نوروفیدبک است. در طول نقشه برداری مغز، 19 حسگر بر روی پوست سر قرار می گیرند تا فعالیت در سراسر مغز را ثبت کنند. این فرآیند کاملاً بدون درد و کاملاً غیر تهاجمی است.

یافته‌های حاصل از نقشه‌برداری مغز با فعالیت مغزی «عادی» مقایسه می‌شود و از اینجا، درمانگران می‌تواند نواحی از مغز را که عملکرد غیرطبیعی دارند و به علائم مرتبط هستند و متعاقباً نیاز به بهبود دارند، شناسایی کند(منبع).

نقشه مغزی کودک مبتلا به اوتیسم:

درمان اوتیسم با نوروفیدبک و TDCS:

نوروفیدبک برای اختلال طیف اوتیسم الگوهای امواج مغزی بیمار را بهبود می بخشد و تقویت می کند تا به تعادل بهینه تری از امواج مغزی آهسته و سریع و اتصال در مغز دست یابد. این پیشرفت ها به بیماران مبتلا به اوتیسم کمک می کند تا عملکرد موثرتری داشته باشند.

به عنوان مثال، اگر نقشه مغزی نشان دهد که بیمار امواج مغزی بسیار آهسته (دلتا و تتا) در نواحی جلویی مغز دارد، می‌توانیم یک پروتکل درمانی ایجاد کنیم که به عادی سازی این امواج مغزی به سمت فرکانس‌های مطلوب‌تر برای دستیابی به کاهش علائم کمک می‌کند. .

هنگامی که آنها تکنیک های سرعت بخشیدن به امواج مغزی خود را یاد می گیرند، می توانند حتی پس از پایان درمان و بدون درمان نوروفیدبک برای راهنمایی به استفاده از آنها ادامه دهند.

یادگیری این تکنیک ها مانند دوچرخه سواری است: زمانی که بیمار مهارت ها را یاد گرفت، احتمالاً آنها را فراموش نمی کند. این درمان نوروفیدبک را برای اوتیسم خوب می‌کند، زیرا به بیماران این توانایی را می‌دهد تا بر امواج مغزی خود به سمت الگوهای مطلوب‌تر و کاربردی‌تر تأثیر بگذارند(منبع).

یکی از روش‌های درمانی که در سال‌های اخیر بیشترین امید را برای کاهش علائم اوتیسم داشته است، تحریک جریان مستقیم ترانس کرانیال (tdcs) است. براساس مطالعات جدید، که قویاً نشان می‌دهد که tDCSمی‌تواند اثرات مثبتی بر شناخت، رفتار و سلامت جسمانی داشته باشد و کیفیت زندگی و خودمختاری را برای درصد زیادی از افراد مبتلا به اوتیسم بهبود بخشد(منبع).

آیا نورفیدبک برای کودک مبتلا به اوتیسم ضرر ندارد؟

نوروفیدبک درمانی برای درمان اوتیسم فوق العاده ایمن است. هیچ روش تهاجمی در درمان وجود ندارد. به همین ترتیب، این یک درمان مبتنی بر دارو نیست، بنابراین خطر کمتری برای عوارض جانبی وجود دارد.

درمان نوروفیدبک صرفاً با هدف کمک به بیمار برای کنترل عملکرد مغز خود برای تجربه کاهش علائم و خود تنظیمی است. مطالعات نشان داده اند که نوروفیدبک به طور موثر و ایمن علائم اوتیسم را کاهش می دهد(منبع).

مرکز درمان اوتیسم در تهران:

مرکز مشاوره ستاره ایرانیان با دو شعبه در شمال و شرق تهران دارای مجرب ترین متخصصین کودک و مجهز به جدیدترین دستگاه های نوروتراپی  جهت تشخیص و درمان کودکان مبتلا به طیف اوتیسم در حال فعالیت است. برای اطلاعات بیشتر در زمینه تشخیص و درمان کودکان مبتلا به اوتیسم با مرکز مشاوره ستاره ایرانیان تماس حاصل فرمایید.